|
Tydi Flower
donkerbruine merrie, geboren 25 april 1977
van Heres
(v. Bibijunge u. Bunzer Mädel)
uit Xera S
( v. Stüermann uit Oefening)
Fokker: W.J. ter Laan te Noorderhogebrug (Gr.)
|
|
"De Iron Lady uit Bergen"
Tydi Flower was gedurende korte tijd de snelste en meest
winnende Nederlands gefokte draversmerrie. Totdat ze werd voorbij
gestreefd door toppers als o.a. Action Skoatter en Carisma Darby.
We mochten bladeren in de plakboeken en foto-albums van de familie
Koopman en hieronder staan de leukste artikelen en de mooiste foto's
uit die boeken. Een mooi tijdsbeeld en een mooi voorbeeld van mensen,
die een droom zien uitkomen en bekendheid in de sport krijgen, dankzij
hun paard.
Allereerst een artikel uit Draf&Rensport, begin 1985:
Tydi Flower over de twee ton!
Op 17 januari j.l. (1985) ongeveer vier uur in de middag op de drafbaan
Hilversum krijgt Offenberg een seintje uit de rechterstoel. Hij
mag voorrijden. Een gedenkwaardig moment voor de Amsterdamse catchdriver,
want de door hem naar de zege gestuurde merrie Tydi Flower tilt
met de eerste prijs in de Allegro-prijs, het hoofdnummer van de
meeting, haar winsom boven de twee ton; Hfl. 201.800,-- gulden om
precies te zijn. Meelevende fans hebben de merrie een van tevoren
geprepareerde sierdeken met de tekst: "Tydi Flower f 200.000,--"
omgehangen. De merrie lijkt het maar weinig te deren. Fris alsof
ze de koers nog lopen moet kwikkelt ze monter richting stalterrein,
Jan Offenberg met de gebruikelijke brede lach op het jongensachtige
gezicht op de sulky. Een gouden koppel die twee, Tydi Flower en
Jan Offenberg. Maar anders dan men zou vermoeden zien ze elkaar
uitsluitend op de koersbanen. Voor de andere mensen achter de klassemerrie
moeten we naar haar trainer en zijn vrouw, de familie Koopman, en
de man die misschien nog het meest verantwoordelijk is voor de successen
van Tydi Flower, de zestig-jarige Onno van der Heide. En samen vertellen
ze het reilen en zeilen van de Opgeruimde of Nette Bloem zoals haar
naam vrij vertaald luidt.
"Tweehonderdduizend gulden", zegt eigenaar-trainer Jaap Koopman
(49), houder van 75 koebeesten uit het Noord-Hollandse Bergen, "verschrikkelijk
veel geld". Nadat we samen met zijn vrouw Tiny, dochter Carla, en
de fotograaf de video-opname van de Allegro-prijs nog eens bekijken
in zijn moderne huis aan de Kogendijk. "Het is eigenlijk niet te
geloven, verleden jaar aan het eind van de zomer dachten we er over
om de koerscarrière van Tydi maar te besluiten. Maar na twee naanden
rust ging het eigenlijk weer zo geweldig en leek de merrie weer
zo jong als een, tja, als wat eigenlijk?"
Tydi Flower voor haar stal, genaamd "Tydi Flower-home", met
de speciaal geprepareerde sierdeken en met haar aanhang:
v.l.n.r. Jaap Koopman, dochter Carla, echtgenote Tiny
en trainer Onne van der Heide.
Zeven jaar geleden
Het begon zeven jaar geleden. De familie Koopman dacht erover om
met een groep, venijnig door de paardebacil aangestoken draffanaten,
een reis naar de Verenigde Staten te maken onder leiding van de
u allen bekende Hans Eysvogel. De plannen verkeerden in een vergevorderd
stadium, maar een fokmerrie van de familie, Grace Again, die zoals
dat in het vakjargon heet, op alle dagen liep, zorgde ervoor dat
de reis moest worden afgezegd en dat er dus wat centjes overbleven.
Nu stelde Grace Again als fokmerrie nogal teleur, maar in het goede
bloed van haar moeder Xera S, een verdienstelijke merrie van Stüermann
uit Oefening (geboren in 1956, record 1.26,3, winsom f 5.800,-,
voor die tijd niet slecht), had Koopman veel vertrouwen. De in 1977
al 21-jarige merrie bracht toen Tydi Flower van Heres voor fokker
Ter Laan uit Groningen en werd in Paardesport in Ren en Draf te
koop aangeboden als jaarling. En nadat Grace Again geveulend had
ging Koopman ook maar eens kijken naar de te koop aangeboden jaarling
in Groningen, die dezelfde moeder had als zijn fokmerrie. Koopman
aarzelde niet lang. "Ik was er meteen weg van, een enorm elastisch
paardje, zoals ze bewoog; ik wist niet wat ik zag, wel een te groot
hoofd, maar een heel gemakkelijke loop, onbeleerd natuurlijk. Ze
was zo groen als gras, maar ik was er weg van zoals ik al zei".
Koopman en Onno van der Heide beleerden Tydi Flower samen. Het koersen
vlotte haar als tweejarige niet erg, hoewel zij goed werkte. Ze
was veel te heet en aan het einde van 1979 zei Van der Heide: "Laten
we er maar mee ophouden, want het wordt niets zo. Het lijkt me beter
het maar eens kalm aan te doen voorlopig. Misschien dat ze er op
den duur dan weer plezier in krijgt. Ik ging van dat moment af iedere
dag met haar naar het strand om lekker rustig met haar te werken".
"Ja", vult Koopman aan, "Onno heeft er toen een draver van gemaakt".
Elke ochtend om pakweg 5 uur is Van der Heide, liefhebber en al
een mensenleven lang paardenman, aan de Kogendijk 87 present. Weer
of geen weer, 's zomers en 's winters, om Tydi op de wagen te zetten
en zo'n twee uur te trainen op het strand van Bergen aan Zee. De
merrie vindt het prachtig. De baas moet trouwens maar liever niet
te laat komen want dat laat ze merken. Aan het zeewater heeft ze
bepaald geen broertje dood. "Het liefst gaat ze er in liggen", vertelt
Van der Heide, "het is goed voor het beenwerk hè, lekker door het
water stappen. En de lucht natuurlijk, dat vind je nergens anders
zo, 's ochtends vroeg is die zuiver. Ik ben er van overtuigd dat
voor elk paard de schone lucht aan zee voor de stofwisseling het
allerbeste is. Je merkt het bijvoorbeeld aan het mesten van Tydi.
In het land doet ze bijna niets, maar op het strand lijkt het wel
of alle organen geactiveerd worden. We doen dan allerlei werk, ook
wel snelwerk, en of het eb of vloed is (dus een harde of een zachte
strook langs het water om op te rijden), het maakt haar allemaal
niets uit. Het is een heerlijk paard". Onno van der Heide meent
wat hij zegt en lijkt een speciale band met "zijn" draver te hebben.
"Dan komen we terug om een uur of acht en dan gaat ze een half uurtje
onder het solarium. Als ze lekker droog is krijgt ze haar dekje
op en dan het land in. Elke dag, of het moet wel heel slecht weer
zijn". Voegt Koopman er aan toe: "Ze moet er wel uit, want als ze
de hele dag binnen staat eet ze niet meer". Dat eten is bij de Koopmans
trouwens maar een kort hoofdstuk. "Goede haver dat is het belangrijkste
voor haar, een handje bix krijgt ze ook, maar daar geeft ze niet
veel om. Ik heb altijd het advies van mijn oude vriend Bram Nottelman
opgevolgd dat er niets beters is dan het geven van eerste klas haver.
Dat experimenteren, ik geloof er niet in". Ook wordt er met eerbied
over het werk van Cees Zijp, de hoefsmid uit Akersloot gesproken.
Ze kennen elkaar al 40 jaar. "Hij staat altijd voor je klaar hè,
het lijkt soms we een dokter, het in balans zetten, wat korter van
voren, hieltje wat laten zakken, teentjes wat korter of langer,
hij voelt het precies aan. Ze loopt zonder gewicht, half-ronde ijzertjes
van voren en geen schoentjes, niets, alleen knie-gamasjes".
Het begin van de successtory
En toen in maart 1980 begon de successtory. Ze won al zes keer vóór
de Sweepstakes, waarin ze uiteindelijk vierde werd, hetgeen nog
altijd Hfl. 6.400,- opbracht. Daarna in de beroemde Derby van Tony
Vitesse en Totem Volita, na een startfout een prima prestatie met
weer een vierde plaats, goed voor f 14.000,-. In totaal kon ze in
1980 negen overwinningen turven. De schitterende plakboeken met
honderden foto's, liefdevol bijgehouden door de vrouw des huizes,
volgen de geschiedenis op de voet.
Uit het plakboek van Tiny Koopman:
Spannende aankomst van de Noram-prijs op 5 februari 1984.
Rechts vooraan loopt Poetje Patje, die tweede gaat worden.
Naast hem Tydi Flower die zal winnen met Cees de Leeuw.
Daarnaast Remi Star (3e) en Greatest Action (4e).
Finisfoto van dezelfde koers. Tydi Flower (5) wint met 1 cm
vóór Poetje Patje (2), Remi Star (7) en Greatest
Action (8).
Marian Vos zit met Sonja Morgan (1) met haar handen
vol achter Poetje Patje. Ze kan geen kant op.
Naast haar Romeo Hollandia, die met Ton Blok 5e wordt.
Linksonder loopt Opal Yell.
Mooie foto van de aankomst in de Grote Openingsprijs
van Alkmaar op 23 april 1984. Tydi wint voor Pijlsnel (links)
Telma Prise (rechts) en Ursus H
Topjaar
Afgezien van een vloed aan plaatsgelden, die met de regelmaat van
de klok binnen leken te stromen, is 1981 het topjaar met ruim Hfl.
50.000,- aan verdiensten. Ze wint dan ook in Oostende (België) met
Jan Offenberg de interland in de vierjarigen groep, goed voor Hfl.
8.500,-. Volgens iedereen één van haar mooiste overwinningen, ook
volgens Jan Offenberg.
Boven: Tydi Flower (5) wint in Ostende de Vierjarigenkoers
van de België-Holland-Match
1981, voor Tafna (reling) en
Tyvonne Promise (4). Lang leve onze merries!
(alledrie dochters van Heres) De vierde Ned. deelnemer,
The Import Laren, werd uitgeschakeld.
Boven: Ereronde in Ostende.
Boven: Een maand eerder won Tydi Flower Criterium der Vierjarigen
op Duindigt, voor Torpedo Fortuna (rechts).
Criterium der Vierjarigen
Op 21 juni op Duindigt het Criterium der Vierjarigen met een Hfl.
6.000,- eerste prijs. Ze liep toen ook 1.16,7 over de sprint op
Hilversum. Blessures kende ze niet, op één keer een dik knietje
na, waarna ze van drie maanden vakantie kon genieten. Maar ook in
1982 won ze viermaal, in 1983 acht keer en in 1984 wist ze weer
vijfmaal de concurrentie af te troeven. In het Merevelds Mijlrecord
op Hilversum liep ze 1.16,4, de snelste tijd ooit door een Nederlandse
merrie in Nederland gelopen. Ze eindigde toen in de tweede heat
als tweede achter Udo Quick die 1.16,2 toonde. En dan nu in haar
laatste koersjaar. Op Wolvega achter Leonard Hanover een goede tweede
plaats in het Noordelijk Winterkampioenschap. De grote Prijs der
Winterfavorieten leverde een bescheiden vijfde plaats op en dan
weer winst in de eerder genoemde Allegro-prijs. In de Grote Prijs
der Sterrensprinters van 24 februari jl. geen geld maar eervol gesneuveld
in 1.16,6. "Tja", zegt Koopman, "het is nu moeilijk om koersen voor
haar te vinden; kijk, een Star of Goldstar en een Uno Hazelaar kloppen
is er natuurlijk niet bij".
Toch wist Tydi Flower (1) later in 1985 op Duindigt niemand
minder dan Ossian (5) te kloppen.
Jan Offenberg
Het is al laat in de middag en het gesprek komt op Jan Offenberg.
"Een schat van een jongen", zegt mevrouw Koopman, "en een goeie
pikeur", vult Koopman aan. "Als hij merkt dat het niet gaat rijdt
hij er niet meer aan. Hij werkt niet zoveel met de zweep, daar hou
ik ook niet van. Als het eens fout gaat geeft hij niet direct de
schuld aan de anderen; iedereen maakt fouten, dat is menselijk,
nietwaar?". Een samenwerking die klinkt als een klok, dat is duidelijk.
Een dag eerder spreken we Jan Offenberg. "Vroeger was het een druktemaker
achter de auto, die Tydi, een heethoofd. Ze had een lange aanloop
nodig, anders ging het mis. Maar je voelde gewoon dat het een klassemerrie
was. Ik ben toen met haar gaan oefenen achter de start-auto, en
naderhand werd ze rustiger. Ik vroeg gewoon tussen de koersen: kan
er een startauto op de baan komen en dan oefenden we maar door.
Keer op keer, zo kreeg ze vertrouwen. Nu kan ik haar met mijn pinken
van start af krijgen. Ze had een ongelooflijk stuk speed als vierjarige.
Zo'n 600 meter deed ze in 1.14. Dat is nu wel iets minder. Maar
ze heeft nog het beenwerk van een jaarling. Jammer dat het haar
laatste jaar is", besluit Jan Offenberg.
Naderend einde
"Verschrikkelijk", zegt Onno van der Heide de volgende dag, "ik
moet er echt niet aan denken". "Hij (wijzend op Koopman) moet maar
een nieuwe kopen voor me". Het idee dat Tydi in de fokkerij gaat
volgend jaar maakt niemand vrolijk. Hoewel er al een bruidegom is
uitgezocht, Express Pride van Stoeterij Crown. "Een bewezen vaderpaard",
zegt Koopman. En, nu dat woord toch valt, bewezen heeft Tydi Flower
zich, met 139 starts waarvan Jan Offenberg er zo'n 120 achter z'n
naam heeft staan. Samen goed voor ruim twee ton. Onze laatste vraag
aan de familie Koopman, of je nog van liefhebberij kan spreken als
een draver zoveel voor je verdient? De eigenaar denkt even na: "Kijk",
zegt hij, "je mag alleen maar van geluk spreken als je zo'n paard
treft. Ik ben veehouder en werkte samen met mijn broer, die er nog
niet zo lang geleden mee stopte. We konden dat geld toen heel goed
gebruiken. Tydi heeft ons er toen in feite uit gered".
De merrie kijkt het bezoek alert aan, de oortjes rechtop en in haar
kampie zo dartel als een veulen. Dan stapt ze naast Onno haar box
weer in, gevestigd in een mooie nieuwe schuur met het opschrift:
"Tydi Flower Home". Een model woning voor een paardje; met solarium.
Wel chic eigenlijk. Maar dit verhaal ging dan ook over one of the
happy few. Oftewel, één van de weinige gelukkigen.
(Tot zover het artikel uit Draf- en Rensport)
De acht jaar oude Tydi Flower in haar "kampie",
zo dartel als een veulen.
Artikel uit De Telegraaf:
Van een paardesportmedewerker
BERGEN/AMSTERDAM, woensdag 1 oktober 1985
Jan G. Offenberg (28) uit Amsterdam is al sinds vijf jaar de vaste
pikeur van Tydi Flower van eigenaar Jaap Koopman uit het Noordhollandse
Bergen. In die vijf jaar een aaneenschakeling van successen, die
leidden tot de titel "Meest winnende merrie aller tijden". Totale
winsom nu: ƒ 232.850, waarmee het record van White Shadow, eens
het paradepaardje van Guus Knijnenburg een paar weken geleden om
zeep werd geholpen. Naast vreugde over deze eervolle prestatie ook
ergens verdriet.
Jan G. Offenberg ziet met lede ogen de 31e december naderen, de
dag waarop aan de actieve carrière van Tydi Flower een einde komt
en de merrie haar gouden afkomst (Heres-Xera S) kan gaan bewijzen
in de fokkerij. En dat is eigenaar Jaap Koopman dan ook vast van
plan.
Verlies
Tydi Flower heeft dus nog enkele maanden te gaan. De kleine merrie
is in feite nog helemaal niet aan het einde van haar actieve latijn.
"Maar," zegt Jan Offenberg, "het is nu eenmaal wet bij de NDR, dat
merries na hun achtste levensjaar de weg naar de fokkerij dienen
in te slaan. Waarmee," aldus haar pikeur, "een van de betere dravers
van ons land uit de arena moet verdwijnen. Een nieuw verlies voor
de toch al niet al te brede dravers-top."
Jan Offenberg (vak geleerd bij Noordhollandse Cees Hetteling) zal
met grote vreugde terugzien op de jaren dat hij samen met Tydi Flower
op de draversbanen is verschenen. "Het is een lief paardje geworden.
Ze heeft een hekel aan langzaam oprijdende startauto's, een algemeen
euvel op de Nederlandse banen. Dan wordt ze een driftkikkertje,
die haar ongeduld denkt te kunnen afremmen met een fikse galoppade.
En dan... weg kans. Gelukkig is dat de laatste jaren minder geworden
en als die start goed is, dan is het net een raket die naar voren
spuit." Jan Offenberg traint Tydi Flower niet. Hij is gast-rijder,
een baan, waaraan een zeker aantal "vaste" klanten ten grondslag
liggen. Eigenaar Jaap Koopman uit Bergen staat te boek als trainer,
maar veel werk wordt ook gedaan door vaste verzorger Onno van de
Heyden. De Heres-dochter gaat, weer of geen weer, sneeuwstorm of
hagel inbegrepen, elke ochtend naar het strand bij Bergen aan Zee,
vanuit haar stal aan de Bergense Kogendijk, een fluitje van een
cent. Bijna twee uur actief bezig op het rulle Noordzee-strand,
dan terug naar de stal, drie kwartier onder het solarium om de spieren
soepel te houden, twee dekens om en dan weer naar buiten. "Zo is
ze," zegt Jan Offenberg, "de Iron Lady geworden, zoals wij haar
allen kennen. Daarom ook heeft ze een uithoudingsvermogen als geen
ander. Kijk maar naar de tweede heat op Groningen jl. zondag in
de Grote Prijs van Nederland. Ze liep toch als een vorstin langs
Worthy Boy Laren naar de zege."
Tydi Flower klopt Worthy Boy Laren in de tweede heat
van de Grote Prijs van Nederland 1985 te Groningen
in 1.17,3 over 1760 m. In de eerste heat was ze vijfde
geworden. Na optelling der tijden werd Worthy Boy Laren
eerste en Tydi Flower tweede.
Afscheid
Een van de mooiste overwinningen van Tydi Flower vindt Jan Offenberg
nog altijd de zege in de interland België-Nederland in Oostende
in 1981. Voorts won ze o.a. ook het Criterium der Vierjarigen. "Ze
heeft," zegt Jan Offenberg trots, "een spoor van overwinningen nagelaten
door het gehele land." Tydi Flower zal dinsdag 15 oktober starten
op Hilversum in de "Prijs der Giganten". "Dat moet," zegt Jan Offenberg,
"een fantastische ervaring zijn tussen al die "groten" te mogen
aantreden. Aan winnen denk ik natuurlijk niet. Elk prijsje, hoe
gering ook, is meegenomen, maar als naderend afscheid van onze Tydi,
is het een prachtig hoogtepunt. De meest-winnende merrie van Nederland
heeft een formidabele 1.16,1 op haar naam staan als kilometerrecord
en zal op haar weg naar het actieve eindpunt op nog een flink aantal
Nederlandse guldens aan het winsomrecord toevoegen. Op die dag,
als ze voor het laatst loopt, zal er heel wat omgaan in het hart
van Amsterdammer Jan Offenberg, die op punt van trouwen staat met
de telg uit het roemrijke Noordhollandse draversgeslacht De Leeuw.
"Een meisje uit het vak," zegt Jan trots. "Misschien dat het
er in de toekomst nog wel eens van komt dat ik zelf trainer word,
Nu is dat nog niet haalbaar. Er moet nog veel gebeuren bij de NDR,
wil ook voor jonge trainers de mogelijkheid aanwezig zijn zich met
enige kijk op de toekomst te kunnen vestigen. Hogere prijzen, goede
sponsoring, spel buiten de banen, tot het startsignaal van elke
koers gaat." Jan Offenberg weet wel hoe het moet. Zoals zovelen
die zo graag hun brood willen verdienen in deze tak van sport. "Maar
wanneer is het zover? Op die dag," zegt hij, "gaat hij mij de vlag
uit en start ik onmiddellijk als trainer. Nu blijf ik voorlopig
nog de gastrijder, die voor iedere trainer en eigenaar beschikbaar
is."
(Tot zover het artikel uit De Telegraaf)
Boven: Tydi Flower met de sierdeken op bij het defilé voor de
Prijs der Giganten 1985. Ze liep 1.16,8 in de serie,
waarin ze zich niet wist te plaatsen voor de Finale.
Eerder in dat jaar liep ze tweemaal haar record van
1.16,1.
Boven: De mensen achter Tydi Flower, die net het Criterium der
Vierjarigen heeft gewonnen, op het stalterrein van Duindigt:
v.l.n.r. Tineke de Leeuw, de aanstaande bruid,
Jan (toen nog Jantje) Offenberg, Onne van der Heide.
Rechts Jaap en Tiny Koopman.
Tydi Flower als fokmerrie
De merrie bracht slechts twee producten, te weten:
Every Star d.br.r.v. Leonard Hanover rec. 1.17,6 - Hfl. 9.100
Flower Expresss br.h.v. Lola's Express rec. 1.22,0 - Hfl. 2.950
Daarna heeft ze in de wei een been gebroken, toen ze in een greppel
struikelde, en moest helaas uit haar lijden worden verlost.
Koerscarrière Tydi Flower:
jaar
|
lft.
|
starts
|
1e
|
2e
|
3e
|
rec.
|
|
winsom
|
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
|
2j.
3j.
4j.
5j.
6j.
7j.
8j.
|
6
19
28
26
37
28
44
|
0
9
6
4
8
5
5
|
0
3
8
3
5
10
12
|
1
3
6
9
8
6
8
|
1.25,9
1.19,3
1.25,2
1.18,3
1.17,4
1.16,4
1.16,1
|
Hfl.
Hfl.
Hfl.
Hfl.
Hfl.
Hfl.
Hfl.
|
550
42.750
50.650
26.400
32.100
32.750
45.100
|
totaal
|
|
188
|
37
|
41
|
41
|
1.16,1
|
Hfl.
|
238.800
|
In haar 188 koersen liep Tydi niet minder dan 146 keer in de
prijzen,
slechts 42 keer had ze geen geld. Ze liep altijd tegen
de top van haar jaargang en later tegen de top van Nederland,
en kreeg het dus niet cadeau. Tydi Flower was een harde,
snelle, oertrouwe merrie.
Gewonnen topkoersen
- Criterium der Vierjarigen
- België-Holland koers
Boven: Tydi Flower (met winterhaar) wordt door Jan Offenberg
opgewarmd voor een koers in Hilversum.
Voor een pagina over Jaap Koopman uit Bergen:
Click hier
Voor een pagina over Jan Offenberg:
Click hier
(Foto's: met dank aan o.a. www.huybers.com)
|